Mobil ağlar, analog 1G ses sistemi tarafından yapılandırılmış bir teknolojiden uçtan uca dijital 4G sisteminden oluşan tam teşekküllü bir internete dönüşmüştür. 5G ekosistemi, dünya çapında birçok Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge), standardizasyon, akademi, forum vb. ile birlikte, geniş bir yelpazede yeni teknolojiler ve yetenekler geliştirilmek üzere talepleri yerine getirmeyi hedeflemektedir. 5G planlaması, mevcut 4G’den daha yüksek kapasiteye sahip olmaya, daha yüksek mobil genişbant kullanıcısı yoğunluğuna, ultragüvenilir ve masif makine haberleşmesine destek sağlamaktadır. 5G, 4G teknolojisinden daha düşük bir gecikmeyi ve daha düşük pil tüketimini, nesnelerin internetinin daha iyi uygulanmasını hedeflemektedir.

5G, şu an kullandığınız hücresel bağlantınızdan(4.5G) 10 ila 100 kat arasında daha hızlıdır ve fiziksel bir fiber optik kabloyla elde edebilecek hızdan bile daha fazla hıza erişmenizi sağlayacak. (En uygun koşullarda, yüksek çözünürlüklü bir filmi  saniyeler içinde indirebilirsiniz .)

 

5G Sadece Hızınızı Artırmayacak

5G, Makineden Makineye (Machine to Machine-M2M) ve Nesnelerin İnterneti (Internet of Things-IoT) cihazlarını yönetecek akıllı bir iletişim ağı haline gelecektir. 5G, uygulamada olan teknolojilerin bir arada, verimli ve uyumlu bir şekilde tüm nesil bantları tamamlayıcı olarak kullanabilecek teknolojik ilerlemeyi ifade edecektir. Çok yüksek frekanstan düşük frekansa, çok büyük hücreden (macro cell) çok küçük hücrelere (pico cell, body cell vb.) pek çok farklı yapıların bir arada kullanılacağı Heterojen Ağlar (Heterogeneous Network - HetNet) ile mevcut (3G, 4G, WiFi) altyapıların tamamlayıcısı niteliğinde olacaktır. Nesnelerin interneti olarak adlandırılan uygulamaların yaygınlık kazanmasıyla birlikte birbirine bağlı cihazların yanında günlük hayatta da kullanılan şebeke içindeki cihazların sayısı düzenli bir şekilde artış göstermektedir. Mobil cihazların ve tabletlerin yanı sıra ev eşyaları, sınai makinalar ve araçların da internete bağlanmasıyla veri alışverişinin sağlandığı bir dünya mümkün hale gelmiştir. Gelecekte milyarlarca nesne, algılayıcı ve makine şebekeye dâhil olacaktır. Böylece bu zamana kadar daha çok bireylerin interneti olarak kabul edilen internetin nesnelerin internetine doğru evrilmesi beklenmektedir.

 

5G Nasıl Çalışır?

5G başlangıçta çevrimiçi erişim için daha kısa menzilli ancak daha yüksek kapasiteye sahip çok yüksek frekans spektrumu kullandı. Bunu yükseltişmiş bir Wi-Fi etkin noktası olarak düşünebilirsiniz. 

Ancak mesafe ve parazit sorunları nedeniyle operatörler düşük frekanslı spektrum (Şu anda kullandığımız alt yapıyla aynı tip) kullanmayı tercih ediyor.

Bu yüzden, şirketlerin ilk vaat ettikleri çok yüksek hızlara her zaman erişemeyeceğiz ancak bugün 4G LTE ile elde ettiğimizden yine de daha büyük bir artış göreceğiz . 

 

 Kullanılan spektrum nereden alıyor?

Bu taşıyıcıların bazıları zaten yüksek frekanslı radyo hava dalgalarının küçük yığınlarını kontrol ediyor, ancak birçoğunun hükümetten daha fazla satın alması gerekecek. Dünyanın dört bir yanındaki taşıyıcılar, gerekli yelpazeyi serbest bırakmak için kendi hükümetleriyle birlikte çalışıyor. ABD'de Federal İletişim Komisyonu, tüm taşıyıcıların katıldığı milimetre dalga spektrumu için daha fazla açık artırma düzenliyor. 

Türiyede bu konu ile ilgili çalışmalar BTK tarafından yürütülmektedir.

BTK 2018 İş Planı ve Ulusal Genişbant Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2020)’nda yer alan “Spektrumun Etkin ve Verimli Kullanılması” eylemi kapsamında ülkemizdeki mobil veri trafik artışı, ülkemizin içinde yer aldığı Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (International Telecommunication Union-ITU) Bölge-1’de Uluslararası Mobil Telekomünikasyon (International Mobile Telecommunications - IMT) için belirlenmiş spektrum, Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Avrupa Konferansı (Conference of the European Postal and Telecommunications Administrations - CEPT) planlamaları ve ülkemiz genişbant hedefleri dikkate alınarak ülkemizde tahsisli olmayan IMT bandlarının (694-790 MHz, 1427-1518 MHz, 2300-2400 MHz, 2600 MHz frekans bandında tahsisli olmayan spektrum, 3400- 3800 MHz ve WRC-19’da IMT-2020 için belirlenecek ilave bandlar) tahsis edilme zamanlamasına yönelik olarak BTK tarafından çalışılmaktadır.

Endişelenmemiz gereken bir şey var mı?

Yüksek frekans spektrumu, kapasite ve hızdaki bu devasa artışın anahtarıdır, ancak dezavantajları vardır. Özellikle ağaçlar veya binalar gibi engelleriniz olduğunda çok iyi sonuçlar vermezler. Sonuç olarak, taşıyıcıların 5G sinyalinin bir alanda kaliteli olarak hizmet verebilmesi için o  alanın etrafına  çok fazla küçük hücresel radyolar yerleştirmesi gerekecektir. 

Sağlık riskleri ne olacak?

Hücresel sinyallerin kansere neden olabileceği konusunda uzun süredir devam eden endişeler var. Ne yazık ki, bir sağlık riskini kesin olarak kanıtlamak veya çürütmek için çok fazla çalışma yapılmamıştır. 

Bu da 5G hakkında endişelerin halen daha tam olarak giderilmemesine neden oluyor. Bu ağlardan bazıları süper yüksek frekanslarda çalışacak olsa da, araştırmacılar yine de oluşacak olan radyasyonun zarar vermemesi gereken radyasyon kategorisine girdiğini belirtiyor . 

Yine de eleştirmenler, bu konuda yeterli araştırma olmadığını ve yürütülen çalışmaların yeterli olmadığını söylüyor.